Kütüphane nedir?
Kütüphaneler, bilgi kaynağı dediğimiz her türlü materyali (basılı ya da
elektronik) toplayan ve bunları sınıflandırarak kullanıcıya sunan bilgi
merkezleridir. Halk kütüphaneleri de bu tanımla birlikte yaşam boyu
eğitime ücretsiz destek vererek bilgi kaynaklarından yararlanılan
demokratik kuruluşlardır.
Kütüphane anlamına gelen ve genellikle Batı dünyasında yaygın olarak
kullanılan ‘bibliothek’ kelimesinin aslı Eski Yunancadır ve biblion
kitap, theke saklandığı yer demektir. Türkçedeki kütüphane ise, Farsça
ve Arapça kökenli kütüb (kitaplar) ile Farsça hane (ev) kelimelerinden
türemiştir ve kitapların evi anlamına gelmektedir . Her iki dilde de
kütüphane terimi, kitapların saklandığı yer anlamında kullanılmaktadır(Köklü, 2009). “Kütüphaneler,
elde edilen bilginin toplanması, depolanması ve dağıtılması
fonksiyonlarını gören hizmet işletmeleridir” Toplumsal gereksinimleri
karşılamak için kurulan kütüphaneler, her türlü kayıtlı bilgi kaynağını
bilgi gereksinimi olan kullanıcıya etkin biçimde sunar böylece bağlantı
işlevini sağlamaktadır(Balcı, 2006).
Köklü,
E.(2009).Müze, arşiv, kütüphane malzemesi ile kataloglama ilişkisi.
Yayımlanmış doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Balcı, Y.(2006). Kütüphane organizasyonları ve kütüphane personelinin
motivasyon kaynakları- bir uygulama. Yayımlanmış yüksek lisans tezi,
İstanbul Kültür Üniversitesi, İstanbul.
Kütüphane hangi kuruma bağlı?
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü
Kitap okumak bana ne kazandırır?
Bilgilendirir, zekayı geliştirir. Pratik düşünme yeteneği kazandırır.
Algı düzeyini arttırır. Çocuk gelişimine çok büyük katkısı vardır.
Konuşma becerisini arttırır. Öz güven kazandırır. Konsantrasyon yeteneği
kazandırır. Hayal gücünü ve estetik anlayışı geliştirir. İletişimi ve
sosyalleşmeyi sağlar.
Kütüphanenin tarihçesi nedir?
- Kütüphane
binası 1902 yılında yapılmıştır. Şehrin doğu cephesinde deniz
kıyısında ve şehir parkının yanında bulunana bu bina 864,88 m kare
arsa üzerinde 350 m kare lik bir alan üzerinde 3 katlı, 2. sınıf tarihi
eserdir.
- Türkiye
ve Yunanistan arasında yapılan göçmen mübadelesi sırasında hazineye
kalan iki Rum kardeşin evi olan ve 1902 yılında yapılan bina, Dr Rıza
Nur Bey tarafından satın alınarak kütüphane olarak düzenlenmiştir.
- Merhum
Rıza Nur Bey, barış delegesi olarak gittiği Rusya ve İsviçre ’de,
ayrıca ömrünün bir bölümünü geçirdiği Mısır ve Fransa’da yazdığı
hekimlik ,edebiyat ve Türk tarihe ait eserleri ile, oralarda Türklük
ve Türkiye üzerine yazılan kitapları toplatarak kurduğu kütüphanede 9
Ekim 1924 Cuma günü öğleden sonra resmi kişilerin ve halkın
katıldığı toplulukla hizmete açılmıştır.
- 09.Ekim
1924 tarihinde açılan kütüphanenin bir bölümü1952 yılında çocuk
kütüphanesi olarak hizmete açılmıştır. Bakanlığımızın 1993 yılında
tahsis ettiği araç ile Gezici Kütüphane hizmeti verilmeye başlanmıştır.
Yaklaşık 20 yıl şehir merkezinde kütüphane hizmetlerinde uluşmakta
zorluk çeken kullanıcılar ile köylerde kütüphane hizmetine ihtiyaç
duyan kullanıcılara hizmet veren araç 2014 yılında tahsis edilen
Gezici Kütüphane otobüsü ile yenilenmiş ve 2015 yılında kütüphane
hizmetlerine erişimde zorluk çeken 38 köy ve okul durağında hizmet
vermeye başlamıştır.
- Ekim
2012 tarihinde Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğünce büyük
onarım ve restorasyona başlanmıştır. Restorasyon bitiminde iç tefrişatın
yenilenmesi için Genel Müdürlüğümüzce proje hazırlanmış, projeye göre
gerçekleştirilen ihale ile 30 Aralık 2014 tarihinde hizmete hazır hale
getirilmiştir.
- Üç
katlı olan temel ve ana duvarları taş, bölme duvarları ve pencereleri
tuğladan inşa edilmiştir. Ana cephe kuzeye, arka cephe güneye bakar. İç
döşemesi ahşaptır. Zemin katta doğuda ortadan bir salon, solda üç oda
sağda bir önde, bir arkada iki oda vardır. Üst kata çıkan bir merdiven
vardır. Bu şema diğer yanda da tekrarlanır. İkinci katta orta balkon
hizasında iki salon ve bunları birleştiren mabeyn koridoru vardır. Yapı
katlarındaki simetri karnıyarık sofalar, etrafındaki mekan düzenlemesi
ve cephelerdeki simetri düzenli klasik detayları ile yüzyıl başının neo-
klasik üslubuna verilebilecek asıl bir örnektir.
- Günümüzde
İl Halk Kütüphanesi olarak kullanılan ve Rıza Nur Bey’in özel
kütüphanesini içerenyapı,restorasyona alındığında tamamen boşaltılmış
ve örtü sistemi ile kat tabanları kaldırılmıştır.
- BİNANIN BUGÜNKÜ KULLANIM DURUMU
- Kütüphane
binası üç katlıdır. Zemin katın bir bölümü süreli yayın ve kitap deposu
olarak, diğer bölümü ise ısınma ünitesi ve engelliler bölümü olarak
kullanılmaktadır.
- Birinci
katın bir bölümü ödünç kitap servisi, müdür yardımcısı ve bir memur
odası diğer bölümü ise Çocuk bölümüdür. Burada bir salon, okul öncesi
bölümü, teknoloji ve eğlence odası ile Basma ve Yazma Eski Türkçe odası
bulunmaktadır.
- İkinci
kat: yetişkinler okuyucu salonu, müdür odası toplantı odası Dr. Rıza
Nur’a ait eserlerin teşhir odası ve teknik hizmetler odası olarak
kullanılmaktadır.Kütüphane planını görmek için tıklayınız...